Każdy z rodziców, któremu przysługuje władza rodzicielska ma prawo i obowiązek ją wykonywać. W niektórych jednak sprawach tzw. „istotnych sprawach dziecka” konieczne jest współdziałanie rodziców, którym przysługuje władza rodzicielska. W braku współdziałania rodziców, decyzje dotyczącą takiej sprawy może podjąć Sąd.

Ustawodawca nie przewidział katalogu istotnych spraw dziecka. Doktryna i judykatura do takich spraw zaliczają jednak: wybór zawodu, sposobu leczenia, sposobu spędzania czasu wolnego, miejsca pobytu dziecka, czy wybór placówki szkolnej.

Postępowanie w sprawie istotnych spraw dziecka zainicjowane zostaje na wniosek jednego z rodziców i toczy się w trybie nieprocesowym.

Najczęściej dotyczy ono dzieci, których rodzice są po rozwodzie albo pochodzących z konkubinatu.

Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 1998 r., sygn. II CKN 887/97: „(...) ewentualny wyjazd za granicę, nawet jeśli jest to planowany pobyt krótkotrwały, należy do istotnych spraw dziecka. Przy braku możliwości porozumienia się rodziców co do tej kwestii sąd opiekuńczy zobowiązany jest do podjęcia decyzji stanowczej, aczkolwiek nie ulega wątpliwości, że najlepsze są tu decyzje uzyskane w drodze mediacji sądu między rodzicami”.

Czy nagranie rozmowy może być dowodem w procesie karnym? Coraz częściej zdarza się, klienci wskazują, iż dysponują nagraniem, które chcieliby przedłożyć Sądowi, jako dowód. Oczywiście nagranie wykonane przez stronę kwalifikuje się jako dowód prywatny. Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2016 r. sygn. akt III KK 127/16: „. Artykuł 19 i art. 19a ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz.U. z 2015 r., poz. 355 ze zm.), jak i przepisy zawarte w Rozdziale 26 Kodeksu postępowania karnego nie dotyczą prywatnego gromadzenia dowodów. Dopuszczalne jest więc w postępowaniu karnym przeprowadzenie dowodu z nagrania rozmowy utrwalonej, nawet potajemnie, przez jednego z jej uczestników. Ocenę tzw. dowodu prywatnego w postaci nagrania powinna cechować szczególna wnikliwość, zwłaszcza gdy nagranie nie ma charakteru przypadkowego, a jest dokonywane celowo. Wówczas utrwalone w taki sposób wypowiedzi powinny być oceniane - z wykorzystaniem kryteriów określonych w art. 7 k.p.k. - pod kątem ewentualnych prowokacji lub sugestii stosowanych w toku rozmowy przez nagrywającego, a ocena taka powinna też uwzględniać stan, w jakim znajdował się nieświadomy nagrywania rozmówca.”

W poprzednim artykule omówiłam katalog środków karnych, które wobec oskarżonego może orzec Sąd. Niektóre z tych środków mogą zostać orzeczone na kilka, kilkanaście lat, a inne nawet dożywotnio. Z doświadczenia wiem, że środki karne stanowią istotną dolegliwość dla skazanego. Klienci często pytają, czy istnieje możliwość skrócenia okresu, na który zostały one orzeczone wobec nich. Otóż zasadniczo, tak jednak z pewnymi wyjątkami.

Zgodnie z art. 84 Kodeksu karnego Sąd może po upływie połowy okresu, na który orzeczono środki karne wymienione w art. 39 pkt 1-3 k.k. uznać je za wykonane, jeżeli skazany przestrzegał porządku prawnego, a środek karny był w stosunku do niego wykonywany przynajmniej przez rok. Zatem, środki karne orzeczone na najkrótszy możliwy okres, tzn. rok nie mogą zostać wcześniej uznane za wykonane. Dlatego też, muszą one zostać wykonane w całości. Możliwość skrócenia okresu wykonywania środka karnego może dotyczyć środków orzeczonych na okres co najmniej 2 lat. Natomiast jeżeli środek karny został orzeczony wobec skazanego dożywotnio, to skazany może starać się o uznanie go za wykonany po upływie co najmniej 15 lat, w których środek ten był wykonywany. Nadto, tylko wtedy, gdy skazany przestrzegał porządku prawnego i nie zachodzi obawa ponownego popełnienia przestępstwa podobnego do tego, za które orzeczono środek karny.

Niestety nie ma możliwości skrócenia okresu, na który został orzeczony wobec skazanego zakaz prowadzenia pojazdów, w przypadku, gdy orzeczono go na podstawie art. 42 § 2 k.k., a więc jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia (art. 173 k.k., 174 k.k. lub 177 k.k.). Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku, gdy środek karny orzeczono na podstawie art. 41 § 1a k.k. (zakaz zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi na czas określony albo dożywotnio w razie skazania na karę pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu na szkodę małoletniego).

Zatem, w przypadku gdy zakaz prowadzenia pojazdów został orzeczony na innej podstawie niż ta wskazana w art. 42 § 2 k.k., skazany może starać się wcześniejsze uznanie tego środka za wykonany.

W razie dalszych pytań proszę o kontakt telefoniczny lub za pomocą wiadomości e-mail w celu umówienia spotkania w Kancelarii.

 Adwokat Weronika Gawor-Pietrzak prowadzi Kancelarię Adwokacką w Chrzanowie. W ramach prowadzonej działalności zajmuje się prowadzeniem spraw zwłaszcza na terenie województwa małopolskiego (m. in. Chrzanów, Trzebinia, Oświęcim, Chełmek, Kraków) oraz śląskiego (m. in. Jaworzno, Sosnowiec, Mysłowice, czy Katowice). W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie odbyć się online.

Ustawodawca przewidział szeroki katalog środków karnych. Są to środki, które Sąd może, a w niektórych przypadkach musi orzec obok kary zasadniczej. Środki karne mają różnorodny charakter. Są to bowiem środki o charakterze represyjnym, kompensacyjnym, czy prewencyjnym. Środki karne mogą również zostać orzeczone m. in. przy warunkowym umorzeniu postępowania karnego.

Zgodnie z art. 37 k.k. do katalogu środków karnych należą:

• pozbawienie praw publicznych (od roku do 10 lat),

• zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej (od roku do 15 lat),

• zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi (od roku do 15 lat),

• zakaz przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób lub opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu (od roku do 15 lat),

• zakaz wstępu na imprezę masową (od roku do 6 lat)

• zakaz wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych (od 2 lat do 10 lat)

• nakaz okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym (od roku do 10 lat)

• zakaz prowadzenia pojazdów (od roku do 15 lat),

• świadczenie pieniężne;

• podanie wyroku do publicznej wiadomości.

Pracodawca może rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę bez wypowiedzenia zarówno z winy pracownika, jak i bez winy pracownika.

W art. 52 Kodeksu pracy, ustawodawca uregulował przyczyny rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Do przyczyn tych należą:

• ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,

• popełnienie przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,

• zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

   

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Pracodawca podejmuje decyzję w sprawie rozwiązania umowy po zasięgnięciu opinii reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, którą zawiadamia o przyczynie uzasadniającej rozwiązanie umowy. W razie zastrzeżeń co do zasadności rozwiązania umowy zakładowa organizacja związkowa wyraża swoją opinię niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni.

Najczęściej przyczyną rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika jest ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Uważa się, że naruszenie to musi wynikać z winy pracownika bądź też można przypisać mu rażące niedbalstwo. Ciężkie naruszenie obowiązków będzie stanowiło m. in. samowolne opuszczenie przez pracownika miejsca pracy przed zakończeniem godzin pracy – bez usprawiedliwionej przyczyny i bez uzyskania zgody przełożonego. Natomiast konieczność udania się pracownika do lekarza z powodu złego samopoczucia, potwierdzonego następnie zwolnieniem od pracy z powodu choroby, może wykluczać winę pracownika, chociaż samowolne opuszczenie pracy bez zgody przełożonego było bezprawne.

Innymi takimi przyczynami są: nietrzeźwość pracownika, niewykonanie polecenia, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia oraz zakłócenie porządku w miejscu pracy, czy przywłaszczenie mienia pracodawcy.

Konsekwencją rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia jest natychmiastowe ustanie stosunku pracy. Pracownik nie zgadzający się z otrzymanym od pracodawcy dokumentem w przedmiocie rozwiązania stosunku pracy, może się od niego odwołać do Sądu pracy. Pracownik w przedmiotowym odwołaniu może domagać się przywrócenia go do pracy albo odszkodowania. Pracownikowi, który został przywrócony do pracy, przysługuje także wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 3 miesiące i nie mniej niż za 1 miesiąc. Natomiast jeżeli Sąd uzna, iż pracodawca rozwiązał niesłusznie umowę o pracę z: pracownikiem, któremu brakuje mniej niż 4 lata do emerytury,  pracownicą w ciąży lub w trakcie urlopu macierzyńskiego, pracownikiem–ojcem wychowującym dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, a później przywrócił go do pracy, pracownikowi przysługuje wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy.

W razie dalszych pytań proszę o kontakt telefoniczny lub za pomocą wiadomości e-mail w celu umówienia spotkania w Kancelarii.

Adwokat Weronika Gawor-Pietrzak prowadzi Kancelarię Adwokacką w Chrzanowie. W ramach prowadzonej działalności zajmuje się prowadzeniem spraw zwłaszcza na terenie województwa małopolskiego (m. in. Chrzanów, Trzebinia, Oświęcim, Chełmek, Kraków) oraz śląskiego (m. in. Jaworzno, Sosnowiec, Mysłowice, czy Katowice). W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie odbyć się online.

Poza rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, wypowiedzeniem umowy o pracę ustawodawca przewidział także instytucję tzw. wypowiedzenia zmieniającego, czyli wypowiedzenia warunków pracy lub płacy.

Pracodawca może wypowiedzieć pracownikowi dotychczasowe warunki pracy lub płacy składając przedmiotowe oświadczenia na piśmie. Wypowiedzenie zmieniające składa się z dwóch elementów: wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę i złożonej przez niego propozycji nowych warunków dalszego zatrudnienia pracownika. Pismo takie powinno zawierać uzasadnienie przyczyn, w związku z wystąpieniem których pracodawca chce dokonać zmiany warunków zatrudnienia pracownika oraz pouczenie, w tym pouczenie o możliwości odwołania się przez pracownika do Sądu pracy.

Pracodawca powinien także w wypowiedzeniu zmieniającym poinformować pracownika, iż jeżeli nie wyraża zgody na zaproponowane mu warunki pracy lub płacy, może odmówić na piśmie ich przyjęcia przed upływem połowy okresy wypowiedzenia. W przypadku, gdy pracownik nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki. Jednak istotnym jest, iż pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.

Uważa się, że przez wypowiedzenie zmieniające, co do zasady dotychczasowe warunki zatrudnienia ulegają pogorszeniu, a nie polepszeniu. Zatem,gdy pracodawca chce podwyższyć pracownikowi wynagrodzenie za pracę, nie musi tego dokonywać poprzez przekazanie pracownikowi wypowiedzenia zmieniającego.

Wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest jednak wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.

Skazany po uprawomocnieniu się wyroku karnego, w którym wymierzono mu karę grzywny może wystąpić do Sądu z wnioskiem o rozłożenie grzywny na raty. Instytucję tę reguluje art. 49 k.k.w.

Z wnioskiem o rozłożenie grzywny na raty, poza skazanym może wystąpić także jego obrońca. W piśmie tym należy umotywować dlaczego rozłożenie grzywny na raty jest uzasadnione, a zatem dlaczego natychmiastowe wykonanie grzywny pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Do wniosku o rozłożenie grzywny na raty, należy zatem załączyć dokumenty obrazujące sytuację materialną skazanego i jego rodziny oraz jego zobowiązania finansowe.

Sąd może rozłożyć grzywnę na raty na czas nieprzekraczający 1 roku, licząc od dnia wydania pierwszego postanowienia w tym zakresie. W szczególnie uzasadnionych wypadkach, gdy wymierzona grzywna jest znaczna, Sąd może można rozłożyć grzywnę na raty na okres 3 lat.

Sąd rozpoznając wniosek skazanego wydaje postanowienie, na postanowienie to skazany i jego obrońca mogą zaskarżyć zażaleniem.

Zdarzają się sytuacje, gdy w wyniku wypadku, czy innego nagłego zdarzenia, bądź choroby człowiek staje się osobą niepełnosprawną, która pomimo sprawności intelektualnej, potrzebuje pomocy w załatwianiu swoich spraw. W takiej sytuacji osoba ta może wystąpić do Sądu rodzinnego z wnioskiem o ustanowienie kuratora dla osoby niepełnosprawnej. Poza samym zainteresowanym, z wnioskiem takim może również wystąpić organizacja pozarządowa, której do zadań statutowych należy ochrona praw osób niepełnosprawnych, udzielanie pomocy takim osobom lub ochrona praw człowieka, działając za zgodą osoby niepełnosprawnej. Postępowanie takie może podjąć także Sąd z urzędu.

Instytucji kuratora dla osoby niepełnosprawnej nie należy jednak mylić z instytucją kuratora dla osoby częściowo ubezwłasnowolnionej. Kurator ustanowiony na podstawie art. 183 k.r.o., a więc dla osoby niepełnosprawnej nie jest jej przedstawicielem ustawowym. Osoba niepełnosprawna zachowuje pełną zdolność do czynności prawnych. Zakres uprawnień kuratora ogranicza się w związku z tym de facto do czynności faktycznych. Kurator może jednak dokonywać czynności prawnych w imieniu osoby niepełnosprawnej, jeżeli osoba ta udzieli mu stosownego pełnomocnictwa.

Czy pozew o rozwód można cofnąć? Zasadniczo tak, do czasu uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Pozew rozwodowy można zatem cofnąć nawet po wydaniu wyroku przez Sąd I instancji, a zatem Sąd Okręgowy, a przed wydaniem wyroku przez Sąd II instancji bowiem po wydaniu wyroku przez Sąd II instancji staje się on od razu prawomocny.

Wskazać jednak należy, iż w wielu przypadkach cofnięcie pozwu będzie zależało od stanowiska i zgody drugiego z małżonków.

Zgodnie z art. 203 k.p.c. pozew można zostać cofnięty bez zgody pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy. W praktyce, powód może cofnąć pozew o rozwód bez zgody pozwanego małżonka, jeżeli ten nie odpowiedział na pozew o rozwód bądź jeżeli pozwany w odpowiedzi na pozew o rozwód wnosi o oddalenie powództwa.

Jeżeli natomiast Sąd doręczył pozwanemu odpis pozwu o rozwód, a współmałżonek w złożonej odpowiedzi na pozew zażądał orzeczenia rozwodu lub jeżeli została już przeprowadzona rozprawa, cofnięcie pozwu zależy od zgody drugiego z małżonków.

Zatem, na dalszym etapie postępowania skuteczne cofnięcie powództwa jest uzależnione od zgody pozwanego. Może on wyrazić na nie zgodę lub nie. Jeżeli pozwany nie wyraża zgody na cofnięcie pozwu, postępowanie nim zainicjowane toczy się nadal.

Po zawarciu małżeństwa, pomiędzy małżonkami zasadniczo powstaje ustrój wspólności ustawowej małżeńskiej. Każde z małżonków posiada swój majątek osobisty, a nadto posiadają oni majątek wspólny. Małżonkowie mogą jednak postanowić, iż w ich małżeństwie panować będzie inny ustój majątkowy, a to: rozdzielność majątkowa lub rozdzielność majątkowa z wyrównywaniem dorobków.

Małżonkowie chcący aby w ich małżeństwie panował ustrój rozdzielności majątkowej mogą zawrzeć stosowną umowę. Umowa taka powinna mieć formę aktu notarialnego, a zatem zostać zawarta u notariusza. W małżeństwie, w którym panuje ustrój rozdzielności majątkowej, mąż i żona nie mają majątku wspólnego, ale dwa majątki odrębne. Małżonkowie mogą zawrzeć umowę rozdzielności majątkowej (tzw. intercyzę) przed zawarciem związku małżeńskiego, wtedy ten ustrój będzie panował pomiędzy małżonkami od chwili zawarcia małżeństwa. Przedmiotową umowę żona i mąż mogą także zawrzeć dopiero po jego zawarciu.

Ustrój rozdzielności majątkowej powstaje pomiędzy małżonkami wskutek separacji, a także ubezwłasnowolnienia. Nadto, każdy z małżonków może wystąpić do Sądu z pozwem o ustanowienie rozdzielności majątkowej. Aby Sąd orzekł rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami nie jest potrzebna zgoda współmałżonka. Pozew taki może bowiem złożyć każdy z małżonków, jak również wierzyciel.

Sąd orzeka rozdzielność majątkowa pomiędzy małżonkami jednak tylko z ważnych powodów. Ich zaistnienie należy uzasadnić w pozwie. Ważnymi powodowani mogą być m. in. uzależnienie współmałżonka od hazardu, czy brak wpływu na decyzje finansowe drugiego z małżonków.

Sąd może także orzec rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami z datą wsteczną. W przypadku, gdy pomiędzy żoną, mężem panuje ustrój rozdzielności majątkowej to zasadniczo, nie odpowiadają oni swoim majątkiem za długi i zobowiązania drugiego z małżonków o ile oczywiście, wierzyciele o istnieniu tej rozdzielności majątkowej wiedzieli.

W razie dalszych pytań proszę o kontakt telefoniczny lub za pomocą wiadomości e-mail w celu umówienia spotkania w Kancelarii.

 Adwokat Weronika Gawor-Pietrzak prowadzi Kancelarię Adwokacką w Chrzanowie. W ramach prowadzonej działalności zajmuje się prowadzeniem spraw zwłaszcza na terenie województwa małopolskiego (m. in. Chrzanów, Trzebinia, Oświęcim, Chełmek, Kraków) oraz śląskiego (m. in. Jaworzno, Sosnowiec, Mysłowice, czy Katowice). W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie odbyć się online.