W polskim porządku prawnym umowy o spadek po osobie żyjącej są nieważne, wyjątkami przewidzianymi w Kodeksie cywilnym. Wyjątkiem takim jest m. in. umowa o zrzeczenie się dziedziczenia.
Przyszły spadkobierca ustawowy może zawrzeć z przyszłym spadkodawcą (a więc osobą po, śmierci której dziedziczyłby) umowę, w której zrzeka się dziedziczenia po niej. Aby taka umowa wywierała skutki prawne, musi być zawarta w formie aktu notarialnego, a zatem musi ją sporządzić notariusz. Umowa zawarta w innej formie jest nieważna.
W umowie o zrzeczenie się dziedziczenia zrzekający się zrzeka się dziedziczenia po przyszłym spadkodawcy, a spadkodawca oświadcza, iż oświadczenie to przyjmuje. Wskazać należy, iż jeżeli strony w treści przedmiotowej umowy nic innego nie postanowią, przyjmuje się, że skutki zrzeczenia się dziedziczenia obejmują również zstępnych zrzekającego się. Przez umowę tę zatem, zrzekający się z dziedziczenia eliminuje także swoje dzieci czy wnuki. Wskazać jednak należy, iż strony umowy o zrzeczenie się dziedziczenia, mogą postanowić inaczej tj. w treści umowy mogą zawrzeć zapis na podstawie, którego oświadczą, że skutki zrzeczenia się dziedziczenia nie rozciągają się na zstępnych zrzekającego się.
Zrzeczenie się dziedziczenia dotyczy dziedziczenia ustawowego, a nie testamentowego. Zatem, pomimo zawarcie umowy o zrzeczenie się dziedziczenia, spadkodawca może powołać zrzekającego się do dziedziczenia w testamencie.
Osoba, która zrzekła się dziedziczenia traktowana jest przez prawo tak, jakby nie dożyła otwarcia spadku po danym spadkodawcy. To samo tyczy się jej dzieci, o ile w umowie nie zawarto stosownego wyłączenia. Zatem, od dziedziczenia po danym spadkodawcy wyłączony jest cały szczep.
Zrzekający się zawiera umowę zrzeczenia się dziedziczenia po spadkodawcy najczęściej z powodu tego, że zdaje sobie sprawę ze znacznego zadłużenia tego ostatniego, za które nie chce odpowiadać oraz składać oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po nim.
Należy jednak pamiętać, że osoba, która zrzekła się dziedziczenia po przyszłym spadkodawcy oraz jej zstępni nie mogą także po śmierci spadkodawcy domagać się zachowku po nim.
Zrzeczenie się dziedziczenia może być uchylone przez umowę między tym, kto zrzekł się dziedziczenia, a tym, po kim się dziedziczenia zrzeczono. Umowa powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
W razie dalszych pytań proszę o kontakt telefoniczny lub za pomocą wiadomości e-mail w celu umówienia spotkania w Kancelarii.
Adwokat Weronika Gawor-Pietrzak prowadzi Kancelarię Adwokacką w Chrzanowie. W ramach prowadzonej działalności zajmuje się prowadzeniem spraw zwłaszcza na terenie województwa małopolskiego (m. in. Chrzanów, Trzebinia, Oświęcim, Chełmek, Kraków) oraz śląskiego (m. in. Jaworzno, Sosnowiec, Mysłowice, czy Katowice). W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie odbyć się online.