Warunkowe umorzenie postepowania karnego - na czym polega?

Na czym polega warunkowe umorzenie postępowania karnego? Zgodnie z art. 66 k.k. Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.

Warunkowe umorzenie postępowania karnego nie ma zastosowania wobec sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności, jak również wobec sprawcy, który został uprzednio prawomocnie skazany za przestępstwo umyślne. Warunkowe umorzenie następuje na okres próby, który wynosi od roku do 3 lat i biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia.

Odnosząc się do jednej z przesłanek warunkowego umorzenia postępowania, a to niekaralności za przestępstwo umyślne, zachodzi ona, gdy w dacie orzekania przez Sąd oskarżony nie jest prawomocnie skazany. Przesłanka ta zachodzi również, gdy nastąpiło zatarcie skazania, jak również, gdy sprawca był wcześniej skazany za przestępstwo umyślne, ale Sąd odstąpił od wymierzenia mu kary. Mając na uwadze powyższe, uprzednie skazanie za jakiekolwiek przestępstwo nieumyślne nie stanowi przeszkody do orzeczenia warunkowego umorzenia postępowania.

Przy rozstrzygnięciu w przedmiocie warunkowego umorzenia postępowania karnego Sąd bierze pod uwagę również postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, a więc jego dotychczasowe życie, dokonuje prognozy kryminologicznej sprawcy, która musi uzasadniać przypuszczenie, iż pomimo warunkowego umorzenia postępowania, sprawca nie wróci na drogę przestępstwa.

Zatem, warunkowe umorzenie postępowania karnego niewątpliwie przesądza winę oskarżonego i wiąże się z przypisaniem oskarżonemu faktu popełnienia przestępstwa jednak nie jest związane z wymierzeniem sprawcy kary, a osoba wobec której warunkowo umorzono postępowanie karne nadal uznawana jest za osobę niekaraną. W Krajowym Rejestrze Karnym (KRK) co prawda widnieje wpis o warunkowym umorzeniu postępowania, ale dokonuje się go w celu kontroli okresu próby, jak i kontroli wykonania przez sprawcę nałożonych na niego obowiązków, czy środków kompensacyjnych.

Przesłanki zastosowania warunkowego umorzenia postępowania nie stanowi natomiast przyznanie się oskarżonego do winy, jednak Sąd oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy musi dojść do wniosku, że fakt popełnienia przestępstwa nie budzi wątpliwości.

Z warunkowym umorzeniem postępowania karnego wiąże się też nałożenie przez Sąd na sprawcę obowiązku naprawienia szkody, w miarę możliwości również obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, albo nawiązki (na sprawcę mogą również zostać nałożone m. in. obowiązki wymienione w art. 72 k.k.).Istotnym jest jednak, iż nałożenie tego obowiązku jest obligatoryjne wyłącznie, gdy w wyniku przestępstwa powstała szkoda. Obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem obejmuje zarówno szkody materialne, jak i szkody w innych dobrach pokrzywdzonego.

Jeżeli Prokurator uzna, że zachodzą przesłanki warunkowego umorzenia postępowania karnego, to zgodnie z art. 336 k.p.k. może zamiast aktu oskarżenia sporządzić i skierować do sądu wniosek o warunkowe umorzenie. W takim przypadku, o warunkowym umorzeniu postępowania orzeka Sąd wyrokiem na posiedzeniu. Warunkowe umorzenie postępowania może zostać również orzeczone po wniesieniu do Sądu aktu oskarżenia przez Prokuratora oraz przeprowadzeniu rozprawy.

Warunkowo umorzone postępowania karne zostaje podjęte jeżeli sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomocnie skazany. Winnych przypadkach naruszenia przez sprawcę porządku prawnego oraz uchylania się od wykonania nałożonych na niego obowiązków Sąd może podjąć postępowanie karne. Jednak warunkowo umorzonego postępowania nie można podjąć później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.

W razie dalszych pytań proszę o kontakt telefoniczny lub za pomocą wiadomości e-mail w celu umówienia spotkania w Kancelarii.

 Adwokat Weronika Gawor-Pietrzak prowadzi Kancelarię Adwokacką w Chrzanowie. W ramach prowadzonej działalności zajmuje się prowadzeniem spraw zwłaszcza na terenie województwa małopolskiego (m. in. Chrzanów, Trzebinia, Oświęcim, Chełmek, Kraków) oraz śląskiego (m. in. Jaworzno, Sosnowiec, Mysłowice, czy Katowice). W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie odbyć się online.