Czy oskarżony musi być na rozprawie w Sądzie, czy jego obecność nie jest obowiązkowa? Zasadniczo obecność oskarżonego na rozprawie nie jest obowiązkowa, tzn. to od decyzji oskarżonego zależy czy weźmie udział w rozprawie. Sąd może jednak uznać obecność oskarżonego za obligatoryjną. Nadto, w niektórych przypadkach jak w sprawach o zbrodnie już ustawodawca uznał obecność oskarżonego na rozprawie za obligatoryjną.
Zatem, gdy oskarżonemu w akcie oskarżenia zarzucono popełnienie zbrodni, jego obecność na rozprawie jest obowiązkowa przy odczytaniu aktu oskarżenia oraz w chwili dokonywania pouczenia oskarżonego przez Sąd zgodnie z art. 384 k.p.k.
W przypadku, gdy obecność oskarżonego na rozprawie jest obowiązkowa wskutek postanowienia wydanego przez Sąd, z postanowienia tego powinien wynikać zakres czynności, w których oskarżony zobowiązany jest brać udział. Zatem, zakres obowiązkowego uczestnictwa oskarżonego w rozprawie pozostawiony został do uznania przewodniczącego lub sądu.
Jeżeli oskarżony jest pozbawiony wolności Sąd wyda zarządzenie o doprowadzeniu go na rozprawę w celu udziału w czynnościach, o których mowa w art. 374 § 1a k.p.k. ( to jest w sprawach o zbrodnie przy odczytaniu aktu oskarżenia i dokonaniu pouczeń), a także jeśli oskarżony złożył wniosek, o którym mowa w art. 353 § 3 k.p.k. albo też, gdy jego obecność na rozprawie została uznana przez Sąd za obowiązkową. Przewodniczący może zwolnić z obowiązku stawiennictwa na rozprawie m. in. oskarżonego, który jest pozbawiony wolności, jeżeli jego udział w rozprawie zostanie zapewniony przy użyciu urządzeń technicznych, umożliwiających udział w rozprawie na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku.
Mając na uwadze powyższe, że w przypadku nieobowiązkowego stawiennictwa oskarżonego na rozprawie, oskarżony może opuścić salę rozpraw na każdym etapie jej przebiegu bez żadnych konsekwencji procesowych. Dotyczy to także niestawiennictwa oskarżonego na rozprawę odroczoną lub przerwaną.
Odnosząc się do obecności oskarżonego pozbawionego wolności na rozprawie apelacyjnej – Sąd odwoławczy, na wniosek oskarżonego pozbawionego wolności złożony w terminie 7 dni od daty doręczenia mu zawiadomienia o przyjęciu apelacji, zarządza sprowadzenie go na rozprawę, chyba że uzna za wystarczającą obecność obrońcy. Wniosek złożony po terminie podlega rozpoznaniu, jeżeli nie powoduje to konieczności odroczenia rozprawy. O prawie złożenia takiego wniosku należy pouczyć oskarżonego. Jeżeli sąd nie zarządza sprowadzenia oskarżonego, który nie ma obrońcy, sąd, prezes sądu lub referendarz sądowy wyznacza obrońcę z urzędu dla oskarżonego pozbawionego wolności.
W razie dalszych pytań proszę o kontakt telefoniczny lub za pomocą wiadomości e-mail w celu umówienia spotkania w Kancelarii.
Adwokat Weronika Gawor-Pietrzak prowadzi Kancelarię Adwokacką w Chrzanowie. W ramach prowadzonej działalności zajmuje się prowadzeniem spraw zwłaszcza na terenie województwa małopolskiego (m. in. Chrzanów, Trzebinia, Oświęcim, Chełmek, Kraków) oraz śląskiego (m. in. Jaworzno, Sosnowiec, Mysłowice, czy Katowice). W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie odbyć się online.