Na czym polega przestępstwo znęcania? Jakie zachowania możemy zakwalifikować jako wypełniające znamiona tego przestępstwa? I nad kim można się znęcać? Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć w poniższym artykule.
Przestępstwo znęcania opisane w art 207. k.k. popełnia ten kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy. Sprawca tego przestępstwa podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Znęcać się można również nad osobą nieporadną, ze względu na jej wiek, stan psychiczny lub fizyczny, Sprawca takiego występku podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Przestępstwo to należy do przestępstw domowych Przestępstwo to należy do przestępstw domowych, do których najczęściej dochodzi w zaciszu domu. Sprawca znęca się bowiem najczęściej nad żoną lub mężem, konkubina, czy konkubentem, dziećmi, rodzicami, czy dziadkami.
Znęcanie oznacza zadawanie cierpień, czy też czynienie życia uciążliwym. Znęcanie fizyczne to zadawanie cierpień fizycznych, jak na przykład bicie, popychanie, ciągnięcie za włosy. Przemoc, która należy do istoty znęcania fizycznego, może być również przemocą pośrednią - stosowaną bezpośrednio na rzecz w celu wywarcia pewnej presji psychicznej na ofiarę. Przemocą jest też zachowania polegające na zmienienie zamków w mieszkaniu i tym samym pozbawienie pokrzywdzonego dostępu do schronienia, odcięcie wody, odcięcie energii, gazu.
Znęcaniem psychicznym jest natomiast spowodowanie dyskomfortu psychicznego u ofiary, wzbudzanie u niej poczucia zagrożenia, niepokoju, obawy o własny los i własne mienie, straszenie, grożenie, używanie inwektyw, uprzykrzanie jej życia, robienie jej na złość. Znęcaniem takim będzie na przykład zabieranie emerytury osobie starszej, odmowa wydania takich pieniędzy na żądanie, trzaskanie drzwiami, włączanie światła w późnych godzinach nocnych i hałasowanie, w których śpi pokrzywdzony, a nawet prowokowanie do kłótni, czynienie na złość, celowe wyprowadzanie z równowagi. Za znęcanie się psychiczne uważa się również organizowanie w mieszkaniu zajmowanym wspólnie z pokrzywdzonym przez sprawcę libacji alkoholowych, zanieczyszczanie mieszkania.
Nadmienić należy, iż samo odrzucenie emocjonalne przez osobę bliską samo w sobie nie realizuje znamion znęcania psychicznego do zaistnienia przestępstwa niezbędne są bowiem dodatkowe zachowania sprawy, uprzykrzające życie pokrzywdzonego. Zachowania składające się na przestępstwo znęcania z art. 207 § 1 k.k., składają się z wielu pojedynczych zachowań, które realizują znamiona czynu zabronionego. Zachowania takie, jak: naruszanie nietykalności cielesnej, zniewaga, nękanie, złośliwe niepokojenie, czy groźby bezprawne, a nawet pozbawienie wolności na krótkie okresy, nieprzekraczające 7 dni są konsumowane przez przestępstwo znęcania z art. 207 § 1 k.k.. Wyjątkowo za znęcanie się można uznać również postępowanie ograniczone wprawdzie do jednego zdarzenia zwartego czasowo i miejscowo, lecz odznaczające się intensywnością zadawania dolegliwości fizycznych lub psychicznych, a zwłaszcza złożone z wielu aktów wykonawczych rozciągniętych w czasie, tak też stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27.02.2002 r., sygn. II KKN 17/00, wyjaśnia, że znamię czasownikowe „znęca się” oznacza, że występek ten najczęściej jest realizowany przez wielokrotne zamachy, chociaż w sytuacji wyjątkowej wystarczy jednorazowe zachowanie.
Dla wypełnienia znamion znęcania niezbędnym jest zaistnienie przewagi sprawcy nad osobą pokrzywdzoną, której nie może się ona przeciwstawić lub może to uczynić w niewielkim stopniu. Nie jest zatem możliwe wzajemne znęcanie się nad sobą małżonków w tym samym czasie (tak na przykład wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4.06.1990 r., sygn. V KRN 96/90).
Nadmienić należy, iż ostrożnie należy podchodzić do zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa znęcania nad małżonkiem w trakcie lub bezpośrednio przed złożeniem powództwa o rozwód. Czasem bowiem małżonkowie liczą, iż w ten sposób uzyskają orzeczenie o winie w rozkładzie pożycia małżeńskiego.
Adwokat Weronika Gawor-Pietrzak w ramach prowadzonej Kancelarii Adwokackiej w Chrzanowie reprezentuje klientów oraz udziela porad prawnych w sprawach karnych.
W razie dalszych pytań proszę o kontakt telefoniczny lub za pomocą wiadomości e-mail w celu umówienia spotkania w Kancelarii.
W ramach prowadzonej Kancelarii Adwokackiej zajmuję się prowadzeniem spraw zwłaszcza na terenie województwa małopolskiego (m. in. Chrzanów, Trzebinia, Oświęcim, Chełmek, Kraków) oraz śląskiego (m. in. Jaworzno, Sosnowiec, Mysłowice, czy Katowice). W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie odbyć się online.