Jazda samochodem pod wpływem alkoholu – przestępstwo czy wykroczenie?
Ponowne skazanie za prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwości
Jednym z najczęściej popełnianych w Polsce przestępstw jest jazda samochodem pod wpływem alkoholu. Zazwyczaj osoba prowadząca samochód pod wpływem alkoholu, trunek spożywała dzień wcześniej niż doszło do zatrzymania. Zdarzają się również przypadki, iż bagatelizując wpływ alkoholu na organizm, kierowcy siadają za kierownicą po spożyciu jednego, czy dwóch piw, błędnie sądząc, iż badanie alkomatem nie wykaże, iż spożywali oni alkohol.
Osoba prowadząca samochód pod wypływem alkoholu, w zależności od stężenia alkoholu we krwi może popełnić wykroczenie lub przestępstwo. Dlatego też, tak ważne jest dokładne i kilkukrotnie zbadanie stężenia alkoholu we krwi osoby zatrzymanej przez Policję.
Z wykroczeniem prowadzenia pojazdów po użyciu alkoholu mamy do czynienia wówczas, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi od 0,2 do 0,5 promila alkoholu albo obecność w wydychanym powietrzu od 0,1 do 0,25 mg alkoholu w jednym dm sześciennym.
Przestępstwo popełnia natomiast ta osoba, która prowadzi pojazd w stanie nietrzeźwości, a więc gdy zawartość alkoholu w jej krwi przekracza 0,5 promila alkoholu, albo zawartość alkoholu w 1 dm sześciennego wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg.
Odnosząc się do wykroczenia, to zgodnie z art. 87 k.w. osoba, która w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu (do 30 dni) albo grzywny od 50 do 5000 zł. Ponadto, wobec osoby tej orzekany jest obligatoryjny zakaz prowadzenia pojazdów, który obejmować powinien pojazd, którym sprawca dopuścił się popełnienia wykroczenia. Zakaz prowadzenia pojazdu orzeka się na okres od 6 miesięcy do 3 lat.
Ustawa nie określa rodzaju drogi, na której prowadzony jest dany pojazd. Nie musi to być droga publiczna. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9.12.1993 r. sygn. II KRN 285/93, stwierdził, że prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka drogą lokalną, a nawet drogą polną, stanowi wykroczenie przewidziane w 87§1 k.w., jeżeli istnieją podstawy do przyjęcia, że odbywa się na nich ruch lądowy.
Wykroczenie to może popełnić również osoba niemająca uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych lub osoba, która takie uprawnienia utraciła.
Odnosząc się do przestępstwa prowadzenia pojazdu w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego wskazać należy, iż osoba ta podlega karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Wobec sprawcy tego przestępstwa orzeka się również zakaz prowadzenia pojazdów od 3 do 10 lat oraz świadczenie pieniężne w kwocie co najmniej 5 000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Pospenitencjarnej.
Odpowiedzialność karna za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości ulega istotnemu zaostrzeniu, przy ponownym skazaniu za prowadzenie samochodu lub innego pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości. Zgodnie bowiem z art. 178a § 4 k.k. jeżeli sprawdza był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo za przestępstwo określone w art. 173 k.k. (sprowadzenie katastrofy w ruchu), art. 174 k.k. (sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu), art. 177 k.k. (spowodowanie wypadku w ruchu popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego) podlega on karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Nadto, Sąd w przypadku tym orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami. Na szczególne okoliczności nie można się już natomiast powołać przy ponownym skazaniu za przestępstwo z art. 178 a § 4 k.k. Tej samej zaostrzonej odpowiedzialności karnej podlega również osoba, która w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo, prowadziła pojazd mechaniczny w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Dlatego też, w razie przedstawienia powyższych zarzutów niezwykle ważne jest prowadzenie obrony w sposób profesjonalny i przemyślany bowiem niezbędne jest dokładne sprawdzenie, czy w sprawie nie doszło do zatarcia skazania, które powoduje niemożność skazania na podstawie przepisu przewidującego wyższą odpowiedzialność karną.
Przestępstwo prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości popełnia wyłącznie osoba prowadząca pojazd mechaniczny. W orzecznictwie przyjęto, że pojazdem mechanicznym w ruchu lądowym jest każdy pojazd drogowy lub szynowy napędzany umieszczonym na nim silnikiem, maszyna samobieżna oraz motorower, przy czym podkreśla się, że pojemność skokowa silnika powinna przekraczać 50 cm3 (wyrok SN z 4.02.1993 r., sygn. III KRN 254/92). Pojazdem mechanicznym jest także pojazd, który jest wyposażony w silnik o wskazanych wyżej parametrach, ale może być jednocześnie napędzany siłą ludzkich mięśni. Dla popełnienia przestępstwa nie ma znaczenia, czy sprawca w chwili popełnienia przestępstwa z art. 178 a § 1 i 4 k.k. wykorzystuje siłę silnika.
Zarówno przestępstw, jak i wykroczenie popełnia osoba prowadząca pojazd w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. Najczęściej do popełnienia czynu zabronionego dojdzie podczas prowadzenia samochodu w ruchu lądowym. Czym jest więc ruch lądowy? Ruchem lądowym jest nie tylko ruch na drogach publicznych, w strefach zamieszkania, lecz także ruch w miejscach dostępnych dla powszechnego użytku. Do miejsc dostępnych dla ruchu pojazdów nie mogą natomiast zostać zaliczone miejsca, w których nie odbywa się ruch ogólnodostępny, a jedynie dopuszczone jest do ruchu wąskie grono osób. Za takie miejsce nie może być uznane podwórko (wyrok SN z 5.05.2009 r., sygn. IV K 432/08).
Prowadzenie pojazdu innego niż pojazd mechaniczny na przykład roweru po alkoholu, to jest w stanie nietrzeźwości lub po użyciu alkoholu na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu stanowi natomiast wykroczenie.
Zapraszam wszystkich zainteresowanych moimi usługami do kontaktu telefonicznego lub za pomocą wiadomości e-mail. Na pewno uda nam się ustalić dogodny termin spotkania w Kancelarii w Chrzanowie.